Ilgaz'dan başka adı Koçhisar olan yerler
ÇANKIRI-KOÇHİSAR DIŞINDAKİ DİĞER KOÇHİSAR'LAR
Kengiri Sancağına bağlı Koçhisar nahiyesi 05.Şubat.1334(1918) tarihinde Osmanlı Meclisi Mebusanında ilçe yapılarak ismi de ILGAZ olarak değiştirilmiştir. Ancak ilçe yapılması 23.10.1920 yılında gerçekleşmiştir.
Bu konudaki ayrıntılı bilgi ve belgeler için
BU LİNKİ TIKLAYINIZ
..........................................................................................................................................................................
Meclisi Mebusan Zabit Ceridesi Devre:3, Cilt:2, İçtima senesi:4
Kıkbeşinci inikad
5 Şubat 1334 salı
Madde:2:
...........Kengırı ancağına mebus Koçhisar........nahiyelerinde birer kaza teşkil ve Koçhisar'ın unvanı ILGAZ tesmiye edilmiştir.
Madde:3 İş bu kanun 1 Mart 1335 senesinden itibaren meriyülicradır.
BU KOUNUDAKİ MECLİS KARARI ÖRNEĞİ İÇİN TIKLAYIN
Osmanlı Dönemde değişik vilayetlere bağlı KOÇHİSAR isimli kaza ve nahiyeler hatta sonradan nahiye ve kaza olmuş köyler vardı.
Aşağıdaki yazı ve arşiv kayıtları iyi incelendiğinde bir çok yerde yanlış olarak geçen Ilgaz'ın (Koçhisar) ilçe olduğu tarihin 1929 olmadığını göreceksiniz.
Ilgaz Osmanlı döneminde Çankırı(Kengiri) Livasının bir nahiyesi idi ve adı da Koçhisar'dı. Cumhuriyet kurulmadan önce de (1920) ılgaz ilçe olmuştur.
Sivas'ın Hafik nahiyesi 1873 yılında Kaza yapılarak adı Koçhisar olarak değiştirildi. Hafik ilçesinin ismi 1916 yılına kadar Koçhisar olarak kayıtlarda geçmiş, 1926 yılında ise tekrar ismi Hafik yapılmştır.
Ayrıca Hicri: 05/Ş/1308 tarihinde (16.03.1891) Konyanın Esbkeşan kazasının Koçhisar namı ile tesmiyesine(adlandırılması) dair karar çıktı. Bu kararın gerekçesi de Esbkeşan kazası merkezinin kendisine bağlı Koçhisar nahiyesine alınmasıydı.
Mardin'in Kızıltepe ilçesinin ismi 1931yılına kadar Koçhisar'dı. 07.06.1931 tarihinde Koçhisar olan bu ilçenin ismi Kızıltepe olarak değiştirildi.
17.04.1929 yılında nahiye iken kaza yapılan KOÇHİSAR, Mardin Kızıltepedir. Önce 17.04.1929 yılında kaza(ilçe) yapılmış ve 07.06.1931 tarihinde Koçhisar olan ismi KIZILTEPE olarak değiştirilmiştir.
Anlatılan bu durumun dayanak belgeleri aşağıda verilmiştir
Bu nedenle bu döneme ait Koçhisar'la ilgili birçok bilgi değişik kaza veya nahiye olmasına rağmen isimleri aynı olduğu için birbiriyle karıştırılmaktadır.
Arşiv kayıtlarında 1929 da ilçe olduğu belirtilen Koçhisar'ın Ilgaz olmadığı Kızıltepe olduğu belgeleriyle sabittir. Her zaman bu yanlış bilgiyi kopyalayıp kullananların Osmanlı ve Cumhuriyet Arşivlerinden yayarlanmaları önerilir.
MARDİN-KOÇHİSAR'IN KAZA(İLÇE)YAPILMASI
Tarih: 17/4/1929 Sayı: 7882 Dosya: 19-1042 Fon Kodu: 30..18.1.2 Yer No: 3.22..11.
Resülayn kazasının nahiye, Koçhisar nahiyesinin kaza haline dönüştürülmesine dair Kanun.
MARDİN-KOÇHİSAR'IN ADININ KIZILTEPE OLARAK DEĞİŞTİRİLMESİ
Tarih: 7/6/1931 Sayı: 11210 Dosya: 73-81 Fon Kodu: 30..18.1.2 Yer No: 20.38..13.
Mardin Koçhisar ilçesi adının Kızıltepe olarak değiştirilmesi.
..........................................................................................................................................................................
Kengiri Sancağına bağlı Koçhisar nahiyesi 05.Şubat.1334(1918) tarihinde Osmanlı Meclisi Mebusanında ilçe yapılarak ismi de ILGAZ olarak değiştirilmiştir. Ancak ilçe yapılması 23.10.1920 yılında gerçekleşmiştir.
Bu konudaki ayrıntılı bilgi ve belgeler için
BU LİNKİ TIKLAYINIZ
..........................................................................................................................................................................
Meclisi Mebusan Zabit Ceridesi Devre:3, Cilt:2, İçtima senesi:4
Kıkbeşinci inikad
5 Şubat 1334 salı
Madde:2:
...........Kengırı ancağına mebus Koçhisar........nahiyelerinde birer kaza teşkil ve Koçhisar'ın unvanı ILGAZ tesmiye edilmiştir.
Madde:3 İş bu kanun 1 Mart 1335 senesinden itibaren meriyülicradır.
BU KOUNUDAKİ MECLİS KARARI ÖRNEĞİ İÇİN TIKLAYIN
(Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Cumhuriyet arşivleri katalog başlıkları)
Tarih: 23/10/1920 Sayı: Dosya: 734 Fon Kodu: 30..10.0.0 Yer No: 66.439..4.
Hüseyinabad, Ergani, Koçhisar, Seyitgazi ve Silinti nahiyelerinin kazaya çevrilmelerinin Bakanlar Kurulu'nda kabul edildiği.
.....................................................................................................................................................................
Teyidi(Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Cumhuriyet arşivleri katalog başlıkları)
Tarih: 23/2/1921 Sayı: 693 Dosya: 73-33 Fon Kodu: 30..18.1.1 Yer No: 2.36..19.
Çankırı'nın Çerkeş ve Koçhisar ilçelerine bağlı nahiye ve köylerin tespiti.
(Buradan da görüleceği üzere Çankırı'nın 1921 yılında İl olduğu ve Ilgaz'ın da ilçe olduğu teyit edilmektedir)
DİĞER KOÇHİSAR İSİMLİ KAZA VE NAHİYELERE AİT ARŞİV KAYITLARI
SİVAS KOÇHİSAR
1
Tarih: 06/L /1307 (Hicrî) |
Dosya No:1725 |
Gömlek No:60 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Sivas'ın Koçhisar kazasına bağlı İbsala karyesinden Hüseyin Efendi'nin teşvikiyle hanelerini basan Mehmed ile Osman yakalanarak gerekli muamele icra edildiyse de tekrar taarruzlarından korkan Hüseyin'in arzuhali üzerine gerekenin icrası. |
2
Tarih: 10/Ca/1308 (Hicrî) |
Dosya No:1794 |
Gömlek No:80 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Sivas, Koçhisar'da şüphe altında bulunan Parnak'a telgraf çeken Dersaadet'te Keşişoğlu Ohan'ın ve Parnak'ın sorgulanmaları. |
3
Tarih: 07/S /1314 (Hicrî) |
Dosya No:326 |
Gömlek No:18 |
Fon Kodu: MF.MKT. |
Hafik kazası Koçhisar kasabasında inşa edilecek rüşdiye mektebinin temellerinin atıldığı. |
4
Tarih: 26/S /1314 (Hicrî) |
Dosya No:329 |
Gömlek No:16 |
Fon Kodu: MF.MKT. |
Sivas'ın Koçhisar kasabasında bir rüşdiye mektebinin temel atma merasiminin yapıldığı. |
5
Tarih: 09/Ra/1316 (Hicrî) |
Dosya No:20 |
Gömlek No:47 |
Fon Kodu: DH.TMIK.S.. |
Suşehri kazasının lağvıyla kura ve nahiyelerin başka yere bağlanmasının, ahali tarafından şikayete yolaçtığından durumun tahkiki. |
6
Tarih: 06/R /1322 (Hicrî) |
Dosya No:2605 |
Gömlek No:39 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Sivas'ın Koçhisar kazasında 15 Haziran 1320 tarihinde meydana gelen iki depremde herhangi bir hasar olmadığı. |
Tarih: 27/5/1925Sayı: 23268Dosya: Fon Kodu: 130..16.13.2Yer No: 311.1030..10.Manastır vilayeti Kozana livası Kayalar kazasından gelip, Sivas ili Koçhisar ilçesi Yenice Mahallesinde iskan edilen rençber Cafer oğlu Derviş Adem'e ait tasfiye talepnamesi.
MARDİN KOÇHİSAR
1
Tarih: 18/Ca/1313 (Hicrî) |
Dosya No:33 |
Gömlek No:39 |
Fon Kodu: Y..PRK.UM.. |
Mardin'in Kebki, Çergan, Hürcan aşiretlerinin Koçhisar nahiyesinde Ermeni Katolik karyelerini yağmalamaya kalkıştıklarından gerekli tedbirlerin alındığı. |
2
Tarih: 19/B /1316 (Hicrî) |
Dosya No:2143 |
Gömlek No:37 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Mardin Sancağı'na tabi Koçhisar ve Telliermiş karyeleri ziraatçılarının tohumluk zahire ihtiyaçlarının karşılanması. |
3
Tarih: 21/M /1320 (Hicrî) |
Dosya No:623 |
Gömlek No:36 |
Fon Kodu: MF.MKT. |
Mardin'deki ibtidaiyelere karşılıp tutulup sonradan kesilen evkaf varidatıyla evkaf-ı münderise tahsilatının tekrar tahsisi hususunda gereği yapılmak üzere öncelikle Evkaf-ı münderise talimatnamesine uygun muamele edilip edilmediğinin ve evkaf varidatının ne gibi şeyler olduğunun Diyarbakır Vilayeti'ne sorulduğu. |
4
Tarih: 19/Ra/1321 (Hicrî) |
Dosya No:724 |
Gömlek No:48 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Mardin kazasının Koçhisar nahiyesine bağlı Kıbık nam mezrasının müstakil köy haline getirilmesinin uygun görülmediğinin Diyarbakır vilayetine bildirildiği. |
1
Tarih: 8/4/1931 |
Sayı: |
Dosya: 106889 |
Fon Kodu: 30..10.0.0 |
Yer No: 128.920..35. |
Diyarbakır, Koçhisar, Mardin ve Elazığ'da meydana gelen silahlı çatışma, adam öldürme ve soygun olaylarına dair 8.4.1931 tarihli asayiş raporu. |
2
Tarih: 24/2/1932 |
Sayı: 8429 |
Dosya: |
Fon Kodu: 30..11.1.0 |
Yer No: 69.6..6. |
Elmalı,Cizre,Gevar,Yıldızeli,Mardin,Koçhisar,Mut,Kahta,Babaeski,Göreleve Bafra eski kaymakamları Baha,Hayri,Osman Fikri,Yusuf Sıdkı,İsmail, Numan,Sabit,Samih,Muhtar,Nihat,Rauf,Süleyman Sırrı'nın bakanlık emr.al |
3
Tarih: 7/6/1931 |
Sayı: 11210 |
Dosya: 73-81 |
Fon Kodu: 30..18.1.2 |
Yer No: 20.38..13. |
Mardin Koçhisar ilçesi adının Kızıltepe olarak değiştirilmesi. |
KONYA KOÇHİSAR
1
Tarih: 17/Ra/1304 (Hicrî) |
Dosya No:1384 |
Gömlek No:129 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Esbkeşan kaymakamı tarafından Koçhisar'a taşınan hükümet merkezinin eski yerine iadesi. |
2
Tarih: 25/R /1304 (Hicrî) |
Dosya No:1393 |
Gömlek No:117 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Koçhisar zabıta müdürünün idaredeki acizliği sebebiyle azledilerek yerine tayin edilen Osman Efendi'nin memuriyetinin tasdik olunduğu. |
3
Tarih: 27/R /1304 (Hicrî) |
Dosya No:1394 |
Gömlek No:41 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Koçhisar ile vesair münasib mahallere ilhak edilen köylere ilişkin icraat tarihinin bildirilmesi. |
4
Tarih: 05/Ş /1305 (Hicrî) |
Dosya No:1501 |
Gömlek No:56 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Koçhisar kazası hükümet merkezinin, başka yere nakli için çalışan eşraftan Hacı Yusuf Ağa hakkındaki şikayet ve merkez kazanın başka yere nakledilmemesi talebi üzerine gerekenin yapılması. |
5
Tarih: 09/M /1308 (Hicrî) |
Dosya No:1754 |
Gömlek No:112 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Şaki Osman'ın, avanesi ile beraber Koçhisar Memlehası'na yaklaşıp, oradaki Düyun-ı Umumiye Müdürlüğü'ne taarruz niyetinde olduğunun bildirilmesi üzerine, bölgeye yeterli sayıda asker gönderildiği. |
6
Tarih: 12/M /1308 (Hicrî) |
Dosya No:1755 |
Gömlek No:131 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Esbkeşan kazası merkezinin Koçhisar'a nakli üzerine, evvelce Aksaray ve Esbkeşan'a bağlı bazı karyelerin de Koçhisar'a bağlanmasının değerlendirilmesi hususunun Konya Vilayeti'ne yazıldığı. |
7
Tarih: 30/B /1308 (Hicrî) |
Dosya No:1818 |
Gömlek No:10 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Esbkeşan kazası merkezi olan Koçhisar'da masraflarının tamamı eşraf ve muteberan tarafından karşılanmak üzere bir telgrafhane, yine aynı yerde taburların ikamesine mahsus olmak üzere yarısı hazine ve yarısı da eşraf ve muteberan tarafından karşılanmak üzere depo inşaası hakkında gerekenin icra ve kaza hakkında görüş istenilmesi. |
8
Tarih: 21/Ş /1308 (Hicrî) |
Dosya No:1824 |
Gömlek No:10 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Koçhisar'a naklolunan Esbkeşan Kazasının bundan böyle Koçhisar olarak isimlendirilmesine ve anılmasına karar verildiği. |
9
Tarih: 10/L /1308 (Hicrî) |
Dosya No:1834 |
Gömlek No:24 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Esbkeşan kazasının Koçhisar'a nakli sebebiyle bu isimle anılması ve resmi mührünün hakkettirilmesi için gereğinin ifası. |
10
Tarih: 23/L /1308 (Hicrî) |
Dosya No:1838 |
Gömlek No:26 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Koçhisar ismi verilen Esbkeşan kazasında kiralanan hükümet konağı hakkında bir kayıd bulunmadığından hangi tarihte kiralandığı ve ne mikdar kira bedeli verileceği hususunda teferruatlı bilgi verilmesi. |
11
Tarih: 21/B /1309 (Hicrî) |
Dosya No:1924 |
Gömlek No:58 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
İnönü'nden Koçhisar'a nakl olunan Esbkeşan kazası memurları için kiralanan evin kira bedelinin tesviyesi. |
12
Tarih: 06/N /1309 (Hicrî) |
Dosya No:1939 |
Gömlek No:8 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Konya'nın Koçhisar kazası adliye heyeti aleyhindeki ihbarı tahkik eden heyete harcırah verilmesi talebi. |
13
Tarih: 12/S /1313 (Hicrî) |
Dosya No:406 |
Gömlek No:73 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Konya Düyun-ı Umumiye Nezareti'ne bağlı Koçhisar Tuzlası ile tuz almak için oraya gelen müşterilerin güvenliği için bir çavuş ile dört nefer tahsis edildiği, tuz hasılatının merkeze nakli için de dört jandarma neferinin görevlendirildiği. |
14
Tarih: 17/Ca/1315 (Hicrî) |
Dosya No:682 |
Gömlek No:21 |
Fon Kodu: A.}MKT.MHM. |
Konya'ya bağlı Koçhisar kazası Kaymakamı Ali Fehmi Efendi'nin azledilerek yerine Kelkit Kaymakamı Rıfat Efendi'nin, Kelkit Kaymakamlığı'na Silvan Kaymakamı Osman Bey'in ve Silvan Kaymakamlığı'na da Selanik Vilayeti maiyyetinde bulunan Mehmed Mesud Efendi'nin tayini. |
15
Tarih: 14/Ra/1316 (Hicrî) |
Dosya No:20 |
Gömlek No:14 |
Fon Kodu: DH.TMIK.S.. |
Konya'nın genel ihtiyaçları olan nahiye teşkilatının düzenlenmesi, hapishane ve hükümet binalarının yenilenmesi, evkaf binaların tamiri, memur tayinleri ve tahsisatların ödenmesi gibi meselelerin halledilmesi için gerekli muamelenin icrası. |
16
Tarih: 21/C /1317 (Hicrî) |
Dosya No:2262 |
Gömlek No:49 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Koçhisar'a gelen muhacirlerin tescillerinin yapılması için kurulan komisyon üyeleri ve halen gelmekte olan muhacirlerin yerleştirilmelerine yardımcı olacak memurların harcırahları için tahsisat istenildiği. |
17
Tarih: 25/Ra/1318 (Hicrî) |
Dosya No:2378 |
Gömlek No:38 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Koçgiri'nin Kırkkuyu mahallinde iskan edilen muhacirlerin tapu ve emlak kayıtlarıyla Keçiborlu'da iskan edilecek muhacirlere arazi verilmesinde görevlendirilecek şahıslara ne şekilde harcırah verileceğinin bildirilmesi. |
18
Tarih: 18/Z /1318 (Hicrî) |
Dosya No:2469 |
Gömlek No:85 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Koçhisar Nahiyesi Müdürü Ahmed Efendi'nin azledilerek yerine Argıdhanı Nahiyesi sabık Müdürü Ali Şerif Efendi'nin tayini ile maaş ve harcırah işlemlerinin yapılması. |
19
Tarih: 01/R /1319 (Hicrî) |
Dosya No:2511 |
Gömlek No:70 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Liş Kazası Kaymakamı Ali Efendi'nin Bitlis'e bağlı Mutki Kaymakamlığı'na veya Koçhisar Kaymakamlığı'na tayin edilebileceği. |
20
Tarih: 02/R /1319 (Hicrî) |
Dosya No:2511 |
Gömlek No:137 |
Fon Kodu: DH.MKT. |
Koçhisar kazası dahilinde iskan ettirilen Tatar muhacirleri için inşa ettirilecek evlerden Kaymakam Ali Rıza Paşa'nın şahsi menfaat sağlamak maksadıyla yaptığı usulsüzlüklerin tahkik edilmesi. |